A PAPER MONUMENT FOR THE PAPERLESS
De tijd van de grote verhalen, de manifesten en ismen ligt alweer en tijdje achter ons. Maar die grote verhalen van weleer lijken plaats te hebben gemaakt voor een meer persoonlijk engagement. Men onderzoekt en bevraagt de kunst zelf maar ook de verhouding tot de wereld, de maatschappelijke werkelijkheid of een sociaal streven. Racisme, identiteit en inclusie zijn belangrijke thema’s van deze tijd.
De relatie tussen kunst en politiek engagement, het inzetten van kunst voor sociale of politieke verandering of de rol van kunst in het maatschappelijke leven is al lang een onderwerp van stevig kunsthistorisch en filosofisch debat. Kan kunst de wereld redden of op zijn minst een duwtje in een andere richting geven? Een debat aanslingeren? Is (vrijblijvend) thematiseren voldoende of is een actieve solidaire verbondenheid gewenst? En zo ja, spreek je dan nog over kunst? Is de veronderstelde autonomie van de kunst dan niet in het geding? De ambivalentie? Het spel met de verbeelding? De mogelijkheid om vrij te interpreteren?
De kunstenaar Domenique Himmelsbach de Vries (1983) toont bij Kunst Kan… zijn project ‘A Paper Monument for The Paperless’. Een monument in de vorm van zestig in serie gedrukte portretten van ongedocumenteerde vluchtelingen. Mensen die om verschillende redenen tot een bestaan gedwongen zijn als illegale buitenstaanders in de marge van de samenleving.
Himmelsbach de Vries is een kunstenaar die past in een traditie. Een traditie die, ook in Nederland, kunst en engagement combineert en die zeer levendig is wanneer men denkt aan kunstenaars als Jeanne van Heeswijk, Jonas Staal, Renzo Martens, Iris Kensmil of Joep van Lieshout. Om enkele te noemen.
En Himmelsbach heeft gekozen voor de houtsnede. Daarmee refereert hij ook aan de politieke pamfletten uit de tijd van het expressionisme aan het begin van de vorige eeuw met boegbeelden als Frans Masereel en Käthe Kollwitz. Zij wilden mensen inspireren tot sociale verandering.
Himmelsbach, die voor zijn project heeft samengewerkt met negentien collega’s, ziet zijn portretten het liefst overal op de straat hangen om het bestaan van de ongedocumenteerde mens onder de publieke aandacht te brengen. Sinds 2016 bestelden activisten uit heel Europa en daarbuiten sets posters en verspreidden ze door hun stad. Van Krakau tot Madrid en van Sarajevo tot Boston.
Maar hij zoekt ook naar institutionele samenwerking, door het ‘Paper Monument’ in gelimiteerde edities onder te brengen in openbare kunstcollecties.
‘A Paper Monument for The Paperless’ attendeert zo voorbijgangers op poëtische wijze dagelijks aan een groep mensen die in gedwongen anonimiteit leven. Met dit project geeft hij deze mensen een gezicht. Maar wel een gezicht dat zeker tot de verbeelding spreekt.
Voor meer informatie over het project verwijzen wij graag naar:
https://www.himmelsbach.nl/portfolio-view/a-paper-monument-for-the-paperless-edition/
Een prachtige heldere is ook op YouTube te zien:
